تغییرات اقلیمی یکی از چالش‌های اساسی قرن ۲۱ است و کاهش انتشار گازهای گلخانه ای به اولویت بسیاری از کشورها تبدیل شده است. در حالی که برخی کشورها با سیاست‌های مؤثر و سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر موفق به کاهش انتشار شده‌اند، برخی دیگر همچنان به افزایش آلودگی ادامه می‌دهند. در این مقاله بررسی می‌کنیم رتبه اول و آخر کاهش گازهای گلخانه ای در دنیا کدام کشورها هستند.
مهمترین عامل در آلودگی هوا گازهای گلخانه ای است
کشورهای پیشرو در کاهش گازهای گلخانه‌ای
برخی از کشورها با تدوین سیاست‌های محیط‌زیستی هوشمندانه، توسعه انرژی‌های پاک و بهینه‌سازی مصرف انرژی توانسته‌اند میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای خود را کاهش دهند. بر اساس گزارش‌های اخیر، کشورهای اروپایی در این زمینه موفق‌تر عمل کرده‌اند.
فنلاند؛ پیشتاز در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای
فنلاند یکی از موفق‌ترین کشورها در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای است. این کشور متعهد شده است تا سال ۲۰۳۵ به بی‌طرفی کربنی برسد که یکی از سریع‌ترین اهداف تعیین‌شده در جهان است. دولت فنلاند با توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و سیاست‌های تشویقی برای استفاده از خودروهای الکتریکی، توانسته است گام‌های مهمی در این مسیر بردارد.
فنلاند رتبه اول در کاهش انتشار گازهای گلخانه ای دارد
آلمان؛ الگوی اقتصاد سبز
آلمان نیز یکی از کشورهایی است که به‌طور جدی در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای موفق عمل کرده است. این کشور طی سال‌های اخیر میزان انتشار خود را کاهش داده و قصد دارد تا سال ۲۰۴۵ به صفر خالص انتشار کربن برسد. برنامه‌های گسترده در زمینه استفاده از انرژی بادی و خورشیدی، کاهش مصرف زغال‌سنگ و افزایش بهره‌وری انرژی از مهمترین اقدامات آلمان در این زمینه هستند.
دانمارک؛ پیشرو در انرژی بادی
دانمارک یکی از کشورهای پیشرو در زمینه توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، به‌ویژه انرژی بادی است. این کشور برنامه‌ریزی کرده تا تا سال ۲۰۵۰ وابستگی خود به سوخت‌های فسیلی را به صفر برساند. هم‌اکنون، سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در سبد انرژی این کشور بسیار بالا است و انتشار دی‌اکسید کربن به‌شدت کاهش یافته است.
سوئد؛ اقتصادی پایدار و سبز
سوئد یکی دیگر از کشورهای موفق در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای است. این کشور از قدرت هیدروالکتریک، انرژی بادی و انرژی زیستی برای تأمین برق خود استفاده میکند و هدف‌گذاری کرده است که تا سال ۲۰۴۵ انتشار گازهای گلخانه‌ای خود را به صفر برساند. سیستم حمل‌ونقل عمومی سازگار با محیط زیست، مالیات بر کربن و سیاست‌های زیست‌محیطی سخت‌گیرانه از جمله دلایل موفقیت سوئد در این زمینه است.
پرتغال؛ سرمایه‌گذاری در انرژی خورشیدی
پرتغال نیز یکی از کشورهای موفق در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای است. این کشور توانسته است بیش از ۶۰ درصد از برق خود را از منابع تجدیدپذیر تأمین کند. سرمایه‌گذاری در انرژی خورشیدی و بادی، کاهش وابستگی به زغال‌سنگ و افزایش کارایی انرژی، از جمله اقدامات کلیدی پرتغال برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای بوده است.
پرتغال یکی از کشور های موفق در انرزی خورشیدی و کاهش انتشار گاز های گلخانه ای است
کشورهایی که همچنان میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای را افزایش می‌دهند
در حالی که برخی کشورها انتشار گازهای گلخانه‌ای خود را کاهش داده‌اند، برخی دیگر همچنان در حال افزایش این میزان هستند.
چین؛ بزرگ‌ترین آلاینده جهان
چین با بیشترین میزان انتشار دی‌اکسید کربن در جهان، همچنان یکی از بزرگ‌ترین آلاینده‌های کره زمین است. اگرچه این کشور طی سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری گسترده‌ای در انرژی‌های تجدیدپذیر انجام داده است، اما همچنان بخش بزرگی از برق خود را از زغال‌سنگ تأمین میکند. رشد سریع اقتصادی و صنعتی چین، همراه با نیاز روزافزون به انرژی، انتشار گازهای گلخانه‌ای را در این کشور افزایش داده است.
هند؛ رشد سریع، افزایش آلودگی
هند نیز یکی از کشورهایی است که به دلیل رشد سریع جمعیت و توسعه اقتصادی، میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای آن در حال افزایش است. وابستگی بالای هند به زغال‌سنگ و افزایش تقاضای انرژی، این کشور را به یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان گازهای گلخانه‌ای تبدیل کرده است.
رشد جمعیت در هند به گونه ای است که موجب افزایش انتشار گازهای گلخانه ای میشود
ایران؛ وابستگی به سوخت‌های فسیلی
ایران یکی از کشورهای با بالاترین سرانه انتشار دی‌اکسید کربن در جهان است. وابستگی شدید این کشور به صنعت نفت و گاز و مصرف بالای انرژی در بخش‌های مختلف، از جمله حمل‌ونقل و تولید برق، موجب شده که میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای در ایران روند صعودی داشته باشد. نبود سرمایه‌گذاری گسترده در انرژی‌های تجدیدپذیر و سیاست‌های محدود در زمینه کاهش انتشار کربن از جمله چالش‌های ایران در این حوزه است.
عربستان سعودی؛ یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت
عربستان سعودی یکی از کشورهای با بالاترین میزان انتشار سرانه دی‌اکسید کربن در جهان است. این کشور به دلیل وابستگی شدید به نفت و گاز و مصرف بالای سوخت‌های فسیلی، یکی از آلاینده‌ترین کشورهای جهان محسوب میشود.
روسیه؛ یکی از آلاینده‌ترین کشورهای جهان
روسیه با اتکا به صنعت نفت و گاز، یکی از کشورهایی است که میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای آن رو به افزایش است. مصرف گسترده زغال‌سنگ و گاز طبیعی در این کشور، در کنار توسعه صنعتی، از عوامل اصلی این وضعیت هستند.
روسیه نیز به دلیل رونق صنعت نفت و گازش پیشرو در انتشار گازهای گلخانه ای است
عوامل مؤثر در کاهش یا افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای
عوامل کاهش انتشار در کشورهای پیشرو:
1.سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر (بادی، خورشیدی، هیدروالکتریک)
2.مالیات بر کربن و تشویق به کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی
3.بهینه‌سازی مصرف انرژی در صنایع و حمل‌ونقل
4.افزایش بهره‌وری انرژی در ساختمان‌ها
عوامل افزایش انتشار در کشورهای آلاینده:
1.وابستگی بالا به سوخت‌های فسیلی، به‌ویژه زغال‌سنگ و نفت
2.رشد سریع جمعیت و افزایش مصرف انرژی
3.سیاست‌های ضعیف زیست‌محیطی
4.عدم سرمایه‌گذاری کافی در فناوری‌های پاک و انرژی‌های تجدیدپذیر
نتیجه‌گیری
در حالی که برخی کشورها، به‌ویژه در اروپا، با سیاست‌های پایدار و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های سبز توانسته‌اند میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای خود را کاهش دهند، برخی کشورهای دیگر همچنان با مصرف بی‌رویه سوخت‌های فسیلی باعث افزایش آلودگی هوا و تشدید تغییرات اقلیمی شده‌اند.
فناوری های سبز به کاهش انتشار گازهای گلخانه ای کمک میکند
فنلاند، آلمان و دانمارک از جمله موفق‌ترین کشورها در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای هستند، در حالی که چین، هند، ایران، روسیه و عربستان سعودی همچنان جزو بزرگ‌ترین آلاینده‌های جهان محسوب می‌شوند.
برای مقابله با بحران تغییرات اقلیمی، ضروری است که کشورهای آلاینده سیاست‌های خود را تغییر داده و سرمایه‌گذاری بیشتری در انرژی‌های پاک انجام دهند.
سوالات متداول درباره رتبه اول و آخر کاهش گازهای گلخانه ای در دنیا
1.کدام کشور بیشترین کاهش در انتشار گازهای گلخانه‌ای را داشته است؟
فنلاند یکی از پیشروترین کشورها در کاهش گازهای گلخانه‌ای است و هدف دارد تا سال ۲۰۳۵ به بی‌طرفی کربنی برسد.
2.کدام کشور بیشترین افزایش در انتشار گازهای گلخانه‌ای را داشته است؟
چین همچنان بزرگ‌ترین تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای در جهان است، اگرچه در حال سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر است.
3.چه عواملی به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای کمک می‌کنند؟
سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر، کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی، بهینه‌سازی مصرف انرژی و اعمال مالیات بر کربن از مهمترین عوامل هستند.
4.چرا برخی کشورها همچنان انتشار گازهای گلخانه‌ای را افزایش می‌دهند؟
وابستگی به سوخت‌های فسیلی، رشد سریع جمعیت، توسعه صنعتی و نبود سیاست‌های سخت‌گیرانه زیست‌محیطی از عوامل افزایش انتشار در برخی کشورها هستند.
5.چگونه کشورها می‌توانند به بی‌طرفی کربنی برسند؟
با گسترش انرژی‌های تجدیدپذیر، کاهش مصرف زغال‌سنگ و نفت، توسعه فناوری‌های سبز و ایجاد مشوق‌های مالی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای.